2005թ.-ի հունիսին Գերմանիայի Բունդեսթագն առանց նախնական քննարկումների միաձայն ընդունեց «1915թ.-ի ապրիլի 24-ի կոտորածների 90-րդ տարելիցի առիթով Գերմանիան պետք է նպաստի հայերի և թուրքերի հաշտեցմանը» բանաձևը։
Իսկ 2016թ. հունիսի 2-ին Գերմանիայի խորհրդարանում քվեարկության դրվեց և ընդունվեց «Օսմանյան կայսրությունում 101 տարի առաջ հայերի և մյուս քրիստոնյա փոքրամասնությունների ցեղասպանության և հիշատակի մասին» բանաձևի նախագիծը: Բանաձևը համատեղ մշակել էին իշխող կոալիցիայի մաս կազմող Քրսիտոնեադեմոկրատական միություն (CDU) և Քրիստոնեականսոցիալական միություն (CSU), Սոցիալդեմոկրատական (SDP) և ընդդիմադիր Կանաչների կուսակցությունները:
«Region Monitor»-ը Գերմանիայի Բունդեսթագի Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի հարցերով Կանաչների կուսակցության համազեկուցող, ԳԴՀ Բունդեսթագի արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի անդամ Մանուել Զարացինի հետ զրուցել է Ցեղասպանությունների կանխարգելման վերաբերյալ ԵՄ քաղաքականության, ինչպես նաև Հայոց ցեղասպանության հարցում Գերմանիայի պատասխանատվության մասին։
–Թուրքիան տարբեր մեթոդներով արդեն մեկ դար է ժխտում Հայոց ցեղասպանությանը փաստը, իսկ ոճրագործության ժխտումը հնարավորություն է ընձեռում մարդկության դեմ ապագայում նորանոր ոճիրների իրականացման համար։ Ուստի Ցեղասպանությունների կանխարգելման հարցում ԵՄ-ն ի՞նչ քայլեր է ձեռնարկում կամ պետք է ձեռնարկի և մասնավորպես ո՞րն է Գերմանիայի առաքելությունն այդ հարցում։
Կոտորածների կանխարգելումը և անպատժելիության դեմ պայքարը կազմում են ԵՄ արտաքին ևանվտանգության քաղաքականության կարևոր բաղադրիչը։ Եվրոպական արտաքին գործողությունների ծառայության (ԵԱԳԾ) մշակել է հակամարտությունների համար վաղ նախազգուշական գործիքներ, որոնցում ներառված են զանգվածային կոտորածներիռիսկերն ու կանխարգելման գործիքակազմը։ Այն որպես ուղեցույց տրամադրվում է ԵՄ պատվիրակություններին:
Եվրախորհրդարանը հատկապես համարձակ է գտնվել կոտորածները դատապարտելու հարցում`ընդունելով Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ միջնորդություններ 1987, 2000, 2002, 2005 և 2015 թվականներին: Ավելին, Եվրամիությունը աջակցում է հասարակական կազմակերպություններին և երկխոսում է աշխարհի տարբեր երկրների կառավարությունների ներկայացուցիչների հետ հակամարտությունները և կոտորածները կանխելու նպատակով։
–2016 թ ընդունված բանաձևում նշվում է, որ Բունդեսթագն ընդունում է Գերմանիայի պատմական պատասխանատվությունը առ այն, որ վերջինս լինելով Օսմանյան կայսրության դաշնակից ոչինչ չի ձեռնարկել մարդկության դեմ այդ հանցագործությունը կանգեցնելու համար: Այս պատասխանատվության ընդունումը ի՞նչ քայլեր է ենթադրում Գերմանիայի կողմից։
Միևնույն ժամանակ, ԵՄ-ն, անշուշտ, կարող էր շատ ավելի ներգրավված և արդյունավետ լինել իր ջանքերում: Որպես Կանաչների կուսակցություն, մենք հավատում ենք հակամարտությունների խաղաղ ճանապարհով կարգավորմանը՝ սկսած դիվանագիտական նախազգուշացումներից մինչև նպատակային պատժամիջոցների միջոցով: Գաղտնիք չէ, որ ԵՄ-ն երբեմն կարծես դանդաղ է արձագանքում զարգացող ճգնաժամերին: ԵՄ-ն և մասնավորապես Գերմանիայի կառավարությունը կարող են նաև ավելի գործուն լինել զենքի արտահանումը կարգավորելու առումով, օրինակ՝ ճգնաժամային և ոչ ժողովրդավար երկրներ ամեն տեսակի զենք-զինամթերի արտահանման վրա արգելք դնելով:
Բունդեսթագը 2016թ-ի բանաձևում հորդորում է գերմանական կառավարությանը խրախուսել թուրքական կողմին`անցյալն ավելի բաց քննարկելու, թուրք-հայկական հաշտեցման գործընթացին աջակցելու և հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը վերսկսելու նպատակով: Մենք նաև կառավարությունից խնդրում ենք շարունակական աջակցություն տրամադրել անցումային արդարության և հաշտեցման, ինչպես նաև Թուրքիայում հայկական մշակութային ժառանգության պահպանության ոլորտում գործունեություն ծավալող ակադեմիական շրջանակներին և քաղաքացիական հասարակությանը։
Դժբախտաբար, նաև Գերմանիան դեռ երկար ճանապարհ ունի անցնելու իր անցյալի հետ հաշտվելու հարցում։ Հայոց ցեղասպանությանը Գերմանիայի ներգրավվածության ընդունումը, և 1904-1908 թթ ընթացքում Հերերոյի և Նամայի ցեղերի ցեղասպանության ճանաչումը բավականին ուշացած է։ Ի վերջո, մարդկության դեմ ուղղված հանցագործություններում և ցեղասպանության մեջ Գերմանիայի մեղքի ճանաչումը մեզ համար մեծ դեր է խաղում մարդու իրավունքների խթանման և ապագայում զանգվածային կոտորածների կանխման տեսակետից։ Ուստի մենք պետք է գործենք ոչ միայն միջազգային հարթակում, այլ նաև պետության ներսում։ Գերմանիայի բնակչության շրջանում իրազեկվածությունը բարձրացնելու համար մենք պետք է դպրոցական և համալսարանական ուսումնական ծրագրերում ներառենք նյութեր`կոտորածների վերաբերյալ, ինչպես նաև աջակցենք հանրային ոգեկոչման միջոցառումներին։
Հետևեք մեզ տելեգրամում
