Իրանը համոզված է, որ Կովկասի կայուն խաղաղության և զարգացման համար հաղորդակցական ուղիները պետք է բացվեն առանց քաղաքական, էթնիկ նկատառումների կամ պատմական պատրանքների և կեղծիքների վրա հիմնված տարածքային նկտրումների։
Այս նկատառումն արել է Եվրասիական հարցերով իրանցի փորձագետ Ահմադ Քազեմին՝ «Օրբելի» վերլուծական-հետազոտական կենտրոնի կազմակերպած «Հայաստան-Իրան երկկողմ հարաբերությունները և հետպատերազմական տարածաշրջանը» խորագրով վեբինարի ընթացքում:
Փորձագետն ընդգծել է, որ Բաքվի և Անկարայի «միջանցքի» մասին պնդումները չեն համապատասխանում 2020թ նոյեմբերի 9-ի համաձայնագրի 9-րդ կետին, որով առանց վայր կամ ժամանակ հստակեցնելու նշվում է միայն Ադրբեջանի ու Նախիջևանի միջև հաղորդակցական ուղիների բացման մասին։
Քազեմիի դիտարկմամբ՝ պատրանքային միջանցքը Թուրքիայի պանթյուրքիստների Միջերկրական ծովը չինական Սինծիանին միացնելու ծրագիրն է։
«Այս պատրանքային միջանցքի նպատակներն են Հայաստանի էթնիկ պաշարումը, Ադրբեջանի վերածումը «Թուրքիայի հովանու ներքո» գտնվող երկրի, Ադրբեջանի կրոնական արժեքների փոփոխությունը, ադրբեջանական մշակույթի վերածումը անատոլիական-թուրքական պարտադրված մշակույթի»,-նշել է իրանցի փորձագետը։
Քազեմին անդրադարձել է նաև Բաքվի վերջին գործողություններին, այդ թվում՝ Գորիս-Կապան ճանապարհին իրանական բեռնատարների երթևեկության համար խոչընդոտների ստեղծմանը:
Ըստ Քազեմիի՝ Բաքվի այս գործողությունները ոչ միայն բեռնափոխադրումների մասին միջազգային կոնվենցիաների խախտում է, այլև ցույց է տալիս, որ Ադրբեջանը տարածաշրջանի տարանցիկ նախագծերում չի կարող վստահելի կողմ լինել։
«Մի երկիր, որը պատրաստ չեղավ Նախիջևանի հետ կապ ապահովելու հարցում Իրանի 30 տարվա ծառայության դիմաց երեք ամիս համագործակցել Գորիս-Կապան ճանապարհին, ինչպես կարող է Հայաստանը Ռուսաստանին կապող դեր կատարել, այն պարագայում երբ միևնույն ժամանակ շարունակում է հայերի նկատմամբ ազգային ատելություն տարածել»,-ընդգծել է Քազեմին։
Նա հավելել է, որ Բաքվի գործողությունները կրկնապատկել են Թեհրանի և Երևանի միջև հաղորդակցական ուղիների զարգացման անհրաժեշտությունը, բացի այդ վերջիններ աշխարհագրական առանձնահատուկ դիրքի շնորհիվ տարածաշրջանային և միջազգային նախագծերում տնտեսական համագործակցության լայն հնարավորություններ ունեն։