ԱՄՆ-ի Հայաստանի, Ադրբեջանի ղեկավարների՝ Սպիտակ տանը հնարավոր հանդիպման հետ կապված ամենաիրատեսական ակնկալիքները գնահատելու համար անհրաժեշտ է գտնել հետևյալ օբյեկտիվ հարցի պատասխանը, գրում է փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը ֆեյսբուքյան էջում։
Քանի որ դեռևս ս․թ․ մարտին փոխհամաձայնեցված խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումն արհեստականորեն ձգձգող միակ դերակատարն Ադրբեջանն է, որը ձգտում է պայմանական խաղաղությունը/դրա բացակայությունը վաճառել հնարավոր ամենաթանկ գնով և հնարավոր բոլոր ուղղություներով՝ Հայաստան, Արևմուտք, Թուրքիա, Ռուսաստան և այլն, ապա ինչո՞վ կամ ինչպե՞ս են ԱՄՆ-ի և Հայաստանի իշխանությունները «վարձահատույց լինելու» քննարկվող համաձայնագրի ստորագրման համար։
Հարկ է հերթական անգամ ընդգծել, որ խաղաղության համաձայնագիրը չափազանց բարձր գին ունի նաև Ադրբեջանի ներկայիս քաղաքականության և անձամբ Իլհամ Ալիևի ներքին քաղաքականության համար։ Հետևաբար միամտություն է ակնկալելը, որ բավականաչափ հաջողված և արևելյան մոլի առևտրականի ոճով գործող Ադրբեջանի միապետը, որը բացահայտորեն ձգտում է Հայաստանից քամել առավելագույնը, իսկ մյուս ուղղություններով ստանալ հնարավորինս հաղթաթղթեր, այդքան հեշտությամբ կհրաժարվի այդ կարևոր գործիքից։
Վերոնշյալի համատեքստում, դժվար է կանխատեսել, որ Վաշինգտոնում, թե մեկ այլ վայրում խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման հավանականությունը մեծ է, քանի դեռ չի լուծվել Հայաստան-Ադրբեջան գործընթացում եղած առանցքային խնդիրը՝ տարածաշրջանային կապուղիների ապաշրջափակման հարցն Ադրբեջանի առավելագույն ակնկալիքների տիրույթում։ Իսկ ներկա աշխարհաքաղաքական և տարածաշրջանային իրողությունները Բաքվին առայժմ հնարավորություն են տալիս չշտապելու, մանևրելու։
Ուստի, ի՞նչ կարելի է օբյեկտիվորեն ակնկալել Սպիտակ տանը կայանալիք հնարավոր հանդիպումից, որևէ միջանկյալ փաստաթուղթ, որպես օրինակ՝ Եռակողմ հայտարարություն խաղաղությանը հավատարիմ մնալու և հնարավորինս շուտ եղած խոչընդոտները լուծելու, խաղաղության համաձայնագիրը ստորագրելու վերաբերյալ։
- Ի՞նչ կտա դա ԱՄՆ-ին․ Դոնալդ Թրամփի խաղաղության հաղթարշավի ցանկում և դեպի «Նոբելյան մրցանակ» ճանապարհին ևս մի «հաղթահարված կոնֆլիկտ» թվարկելու հնարավրոություն։
- Ի՞նչ կտա Հայաստանին։ Ադրբեջանի հետ պայմանական խաղաղության կառավարելիության մակարդակը ևս մեկ քայլով բարձրացնելու և ԱՄՆ-ի ներգրավվածություն/միջամտություն ապահովելու ուղիղ, բայց ոչ մեծ հնարավորություն։
- Ի՞նչ կտա Ադրբեջանին։ Այս հարցի պատասխաններն առավելագույնս կանխատեսման հարթությունում են։ Չի բացառվում՝ ԵԱՀԿ ՄԽ լուծարման վերաբերյալ գործընթացի մեկնարկ, Աբրահամյան համաձայնագրերին միանալու կամ Ադրբեջան-ԱՄՆ, Ադրբեջան-ԱՄՆ-Իսրայել նոր ձևաչափի ստեղծման հնարավորրություն, ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ Աջակցության ակտի 907-րդ հոդվածի չեղարկում և այլն։







